چای در فرهنگ ایرانی

۳۱ خرداد ۱۳۹۷ ۱۱:۵۸:۲۸ ق.ظ

چای در فرهنگ ایرانی

علاوه بر آن که چای یک محصول زراعی و یک نوشیدنی ارزشمند است، مصرف و نوشیدن آن به یک عنصر فرهنگی تبدیل شده است. نوشیدن چای در میان اقوام و ملل مختلف متفاوت است؛ نوع سِرو چای، رنگ چای، آداب نوشیدن چای ....از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت است. با وجود این اختلاف ها، اهمیت نوشیدن چای در میان تمام اقوام، امری مشترک است. و در میهمانی ها میزبان به عنوان یک نوشیدنی، از آن استفاده می کند. امروزه چای در میان ایرانیان یک نوشیدنی گوارا و پرطرفدار است و در زندگی همه اقوام ایرانی، جزء لاینفک در پذیرایی می باشد و در دورهمی ها و میهمانی ها مورد استفاده قرار می گیرد.

چای در ایران :

در دوره شاه طهماسب صفوی، نخستین مکان شهری برای نوشیدن چای در قزوین ایجاد شده است. در سال 996 هجری قمری شاه عباس اول، قهوه خانه را در اصفهان گسترش داد. در زمان ناصرالدین شاه نیز اولین قهوه خانه در تهران ایجاد شده است.

با توجه با اهمیت نوشیدن چای در فرهنگ ایرانی، اصطلاحات چای خانه، چای خوری، چای دان، چای دبش، چای صاف کن و چای کار، رواج یافته است. در فرهنگ چای خوری، استکان کمر باریک جایگاه ویژه ای دارد. نکات زیادی در طراحی این استکان ها مورد توجه قرار گرفته است.

این نوشیدنی دارای ابعاد و معانی گسترده ای در زندگی و فرهنگ ایرانی است و به منزله بخشی از فعالیت های اجتماعی محسوب می شود. چای بهانه برای دورهمی ها می باشد؛ و در مناسبات فرهنگی مردم، فرهنگ چای با مردم عجین شده است و در مناسبات فرهنگی، نقش مهمی دارد.

در بسیاری از مواقع افراد برای نوشیدن چای یا قهوه با یکدیگر قرار ملاقات می گذارند. و در واقع نوشیدن چای فرصت هایی را برای کنش متقابل اجتماعی فراهم می کند.

از نظر تاریخی و فرهنگی نیز، نوشیدن چای دارای جایگاه ویژه ای می باشد. و با دارا بودن خواص فراوان، یه عنوان یک نوشیدنی مفرح و متمدد اعصاب، دارای جایگاه بی بدیلی است.